Periodontologia to dziedzina stomatologii zajmująca się leczeniem chorób przyzębia i dziąseł. Jest to grupa schorzeń, która dotyka tkanek otaczających szyjkę i korzeń zęba.
Główną rolą tkanek przyzębia jest utrzymanie zęba w zębodole, jednak pełnią one także funkcję ochronną — stanowią barierę przed szkodliwymi czynnikami np. bakteriami, które znajdują się w ślinie.
Jeśli leczenie chorób przyzębia nie zostanie przeprowadzone w odpowiednim czasie, ich skutkiem może być nawet utrata zęba.
Jak powstają choroby przyzębia i kto jest w grupie ryzyka?
Choroby przyzębia spowodowane są bytowaniem bakterii w nagromadzonej płytce nazębnej. Z czasem ulega ona mineralizacji, przeistaczając się w kamień nazębny.
Nieusuwane złogi kamienia i płytki doprowadzają do stanów zapalnych – najpierw dziąseł, potem całego przyzębia. W konsekwencji mogą powodować nawet utratę zębów. To m.in. dlatego tak ważna jest profilaktyka w postaci regularnego oczyszczania zębów – zarówno w domu, jak i podczas wizyt higienizacyjnych w gabinecie.
Jednak występowanie choroby jest uzależnione także od czynników genetycznych, ogólnego stanu organizmu, przyjmowania niektórych leków oraz od palenia papierosów. Ryzykiem obarczone są także pacjenci ze stłoczeniami zębów oraz posiadający stare i nawisające wypełnienia.
Choroby przyzębia — objawy
Jednym z pierwszych i najłatwiej zauważalnych objawów chorób przyzębia są krwawiące dziąsła. Dzieje się tak najczęściej podczas szczotkowania i nitkowania zębów. Inne symptomy choroby to:
- Nadwrażliwość szyjek zębowych,
- Ruchomość zębów,
- Nieprzyjemny posmak i suchość w ustach,
- Nieprzyjemny zapach z ust,
- Obrzęk, zaczerwienienie i ból dziąseł.
Warto jednak nadmienić, że jeśli pacjent prawidłowo dba o higienę jamy ustnej, a także odwiedza gabinet stomatologiczny w celu przeprowadzenia wizyt kontrolnych, minimalizuje on ryzyka powstawania chorób dziąseł i przyzębia. Im wcześniej uda się wykryć zapalenie przyzębia, tym łatwiejsze i prostsze będzie jego leczenie.
Choroby dziąseł i przyzębia — leczenie
Jeśli dojdzie już do stanu zapalnego dziąseł lub przyzębia, należy jak najszybciej udać się do gabinetu stomatologicznego. Na wizycie periodontolog dokładnie zbada stan jamy ustnej i podejmie odpowiednie leczenie.
Lekarz może skierować pacjenta do higienistki stomatologicznej na zabieg higienizacyjny, podczas którego zęby zostaną oczyszczone z płytki bakteryjnej i kamienia nazębnego. Więcej informacji na ten temat znajduje się w artykule poświęconym higienizacji.
Jeśli jednak choroba jest już bardziej zaawansowana i dojdzie do zapalenia przyzębia, periodontologia nie pozostaje bezsilna.
Lekarz periodontolog wykonuje wtedy zabieg skalingu głębokiego, który oczyszcza korzenie zębów. Zęby rozchwiane przez stan zapalny są z kolei odpowiednio stabilizowane poprzez szynowanie, czyli łączenie.
W przypadku zaawansowanych stanów zapalnych przyzębia przeprowadzamy zabiegi regeneracyjne z wykorzystaniem biomateriałów.
Najważniejszym elementem w leczeniu chorób przyzębia jest jednak budowanie świadomości wśród pacjentów. To właśnie odpowiednia higiena jamy ustnej jest najlepszym sposobem na zapobieganie powstawaniu stanów zapalnych. Oprócz dokładnego szczotkowania i nitkowania zębów należy zgłaszać się na profesjonalne zabiegi higienizacyjne do gabinetu stomatologicznego co 3-6 miesięcy.
Zabieg periodontologiczny — przebieg
W zależności od stopnia zaawansowania choroby, lekarz periodontolog może zaproponować pacjentowi różnego rodzaju zabiegi. Do najczęściej stosowanych należą:
- skaling głęboki — polega na usunięciu złogów kamienia znajdujących się pod dziąsłami i wypolerowaniu korzeni. Zabieg ten nie wymaga nacinania dziąsła. W przypadku zajęcia przez infekcję całego łuku zębowego, zabieg rozkładamy na kilka wizyt.
- regeneracja ubytku kostnego – podczas tego zabiegu nacinamy dziąsło i oczyszczamy ubytek kostny z ziarniny. Następnie odbudowujemy kość do prawidłowego poziomu za pomocą odpowiednich biomateriałów. Pod koniec zakładamy szwy, które zdejmujemy po ok. 2 tyg.
- pokrycie recesji dziąsła – odbudowanie prawidłowej linii dziąseł okalających ząb za pomocą przeszczepu tkanki łącznej z podniebienia (CTG). Zabieg przeprowadzamy po ustaleniu przyczyny cofania się dziąseł i jej wyeliminowaniu.
Recesja dziąseł to proces zaniku i cofania się dziąseł prowadzący do odsłonięcia szyjek zębowych. Zęby sprawiają przez to wrażenie dłuższych i stają się nadwrażliwe oraz podatne na próchnicę.
Do przyczyn recesji dziąseł należą głównie zapalenia przyzębia, wady zgryzu, przeciążenia w zgryzie, nieprawidłowa higiena (np. zbyt mocne szczotkowanie), niektóre wady anatomiczne jamy ustnej.