Problem próchnicy zębów dotyka blisko 90% społeczeństwa. Dotyczy wszystkich grup wiekowych, lecz szczególnie narażone są na nią dzieci i osoby w starszym wieku. Jak wygląda leczenie próchnicy i czy zawsze musi ono oznaczać plombowanie?
Czym jest próchnica i jak powstaje?
Próchnica zębów jest procesem zmiękczania struktur zęba przez kwasy. Najpierw atakuje szkliwo, a jeśli jest nieleczona, stopniowo narusza kolejne warstwy zęba – zębinę i miazgę.
Za powstawanie próchnicy odpowiedzialne jest spożywane jedzenie oraz bakterie bytujące w jamie ustnej. Tworzą one kleistą warstwę, która w naturalny sposób odnawia się na powierzchni zębów już kilka godzin po ich umyciu, a znana jest pod nazwą płytki nazębnej. Cukry, które dostarczamy z dietą, odżywiają bakterie tego biofilmu, a następnie są przez nie rozkładane. Produktem przemiany materii bakterii są właśnie kwasy organiczne, które czynią szkody na powierzchni zęba.
Objawy próchnicy
W początkowym etapie próchnica nie daje żadnych objawów. Później na szkliwie pojawiają się pęknięcia oraz matowe, białe plamki, które z czasem ciemnieją.
Ból pojawia się wtedy, kiedy próchnica dociera do zębiny. Na tym etapie dochodzi też do nadwrażliwości zębów na skrajne temperatury oraz słodki i kwaśny smak. Może pojawić się także halitoza, czyli nieświeży oddech. Wielu Pacjentów nie skłania to jednak do wizyty u stomatologa, ponieważ ból jest jeszcze umiarkowany, a powstrzymanie się od jedzenia niektórych produktów ogranicza nadwrażliwość.
Jeśli na tym etapie nie zostanie wdrożone leczenie, próchnica dociera do miazgi zęba – silnie unerwionej i unaczynionej tkanki. Zainfekowanie miazgi zębowej bakteriami próchnicy powoduje silny ból. Przez stan zapalny może też pojawić się obrzęk twarzy i gorączka.
W tym stadium jedynym rozwiązaniem jest już leczenie kanałowe.
Próchnica zębów – metody leczenia
Próchnica początkowa, czyli obejmująca tylko szkliwo, to stan, który można odwrócić bez konieczności używania wiertła dentystycznego. Na tym etapie wystarczy remineralizacja zęba, czyli oczyszczenie tego fragmentu, który pokryty jest białą plamką (odwapnieniem) i nałożeniu na niego substancji zawierającej fluor. Zalecane jest, by zabieg remineralizacji powtórzyć kilkakrotnie.
Leczenie próchnicy na jej kolejnych etapach oznacza wypełnianie ubytków, czyli plombowanie. Polega ono na usunięciu z zęba chorej tkanki, a następnie wypełnienie tego miejsca wybranym materiałem. Najczęściej stosowanym dziś wypełnieniem jest kompozyt, który zapewnia trwałość i estetykę.
W zaawansowanym stadium próchnicy konieczne jest leczenie endodontyczne. Etapy leczenia kanałowego opisaliśmy w artykule pdt.: „Czy leczenie kanałowe boli? Endodoncja bez bólu (o bólu i możliwościach znieczulenia podczas leczenia)”.
Warto pamiętać, że próchnica wykryta na wczesnym etapie to najlepsze warunki do jej leczenia – z jak najmniejszymi stratami dla Pacjenta. Właśnie dlatego regularne wizyty kontrolne mają tak duże znaczenie dla zdrowia Pacjenta.
